Đáp án vắn tắt của bộ. Các mod chỉnh font giúp em............
Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tãm t¾t ®¸p ¸n
thi häc sinh giái quèc gia líp 12 thpt n¨m 2009
§Ò thi chÝnh thøc M«n: Sinh häc
Ngêi ®Ò xuÊt: Phan Kh¾c NghÖ - THPT chuyªn Hµ TÜnh.
Email:
phankhacnghe@yahoo.com.vn. Sè ®iÖn tho¹i 0988653720
C©u 1:
a. Dùa vµo nhu cÇu «xi cÇn cho sinh trëng th× ®éng vËt nguyªn sinh, vi khuÈn uèn v¸n, nÊm men rîu vµ vi khuÈn giang mai ®îc xÕp vµo c¸c nhãm vi sinh vËt nµo?
b. H« hÊp hiÕu khÝ, h« hÊp kÞ khÝ vµ lªn men ë vi sinh vËt kh¸c nhau nh thÕ nµo vÒ s¶n phÈm vµ chÊt nhËn ®iÖn tö cuèi cïng?
a. Nhu cÇu «xi cña c¸c nhãm sinh vËt
- ®éng vËt nguyªn sinh: HiÕu khÝ b¾t buéc.
- Vi khuÈn uèn v¸n: KÞ khÝ b¾t buéc
- NÊm men rîu: KÞ khÝ kh«ng b¾t buéc
- Vi khuÈn giang mai: Vi hiÕu khÝ.
b.
H« hÊp hiÕu khÝ H« hÊp kÞ khÝ Lªn men
ChÊt nhËn ®iÖn tö cuèi cïng O2. ¤xi trong c¸c hîp chÊt v« c¬ (NO3-, SO42-, CO2) C¸c chÊt h÷u c¬ (axÝt pyruvic, an®ehit axetic)
S¶n phÈm ATP, CO2, H2O ATP, CO2, H2O, s¶n phÈm phô (N2, H2S, CH4). ATP, CO2 (cã hoÆc kh«ng), s¶n phÈm lªn men (lactic hoÆc etilic)
C©u 2: Nªu nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n trong cÊu tróc vµ biÓu hiÖn chøc n¨ng cña plasmit vµ phag¬ «n hoµ ë vi khuÈn.
- Kh¸c nhau vÒ cÊu tróc: Plasmit lµ mét ph©n tö ADN vßng, m¹ch kÐp cßn ADN cña phag¬ cã thÓ lµ m¹ch kÐp hoÆc ADN m¹ch ®¬n, ARN m¹ch kÐp hoÆc m¹ch ®¬n. Plasmit chØ mang gen quy ®Þnh c¸c ®Æc tÝnh cã lîi cho vi khuÈn (nh kh¸ng kh¸ng sinh, kh¸ng ®éc tè, chèng h¹n,...) cßn phag¬ th× mang gen g©y h¹i cho tÕ bµo chñ.
- Kh¸c nhau vÒ chøc n¨ng: Plasmit lu«n n»m trong tÕ bµo chÊt cña vi khuÈn, kh«ng bao giê lµm tan tÕ bµo vi khuÈn. Cßn ADN cña phag¬ th× cã thÓ cµi vµo ADN cña tÕ bµo chñ, khi cã t¸c nh©n kÝch thÝch th× cã thÓ sÏ lµm tan tÕ bµo chñ.
C©u 3: Ngêi ta dïng mét mµng nh©n t¹o chØ cã 1 líp ph«pholipit kep ®Ó tiÕn hµnh thÝ nghiÖm x¸c ®Þnh tÝnh thÊm cña mµng nµy víi glixªrol vµ i«n Na+ nh»m so s¸nh tÝnh thÊm cña mµng sinh chÊt. H•y dù ®o¸n kÕt qu¶ vµ gi¶i thÝch.
Glixerol dÔ dµng thÊm qua mµng lipÝt kÐp v× glixerol lµ mét chÊt tan trong lipit.
Na+ kh«ng thÊm qua mµng nµy v× Na+ lµ mét chÊt mang ®iÖn, nã kh«ng thÓ thÊm qua lipit mµ chØ cã thÓ ®i qua c¸c kªnh pr«tªin xuyªn mµng hoÆc b¬m protein.
C©u 4: Nªu sù kh¸c nhau trong chuçi truyÒn ®iÖn tö x¶y ra trªn mµng tilacoit cña lôc l¹p vµ trªn mµng ti thÓ. N¨ng lîng cña dßng vËn chuyÓn ®iÖn tö ®îc sö dông nh thÕ nµo?
- §iÓm kh¸c nhau
Chuçi truyÒn ®iÖn tö trªn mµng tilac«it Chuçi truyÒn ®iÖn tö trªn mµng ti thÓ
ChÊt cho ®iÖn tö DiÖp lôc ë trung t©m (P700 vµ diÖp lôc P680) NADH, FADH2.
ChÊt nhËn e cuèi cïng DiÖp lôc P700 (nÕu lµ ph«tphoryl ho¸ vßng)
NADP+ (nÕu ph«tphoryl ho¸ kh«ng vßng) O2
N¨ng lîng cña ®iÖn tö cã nguån gèc tõ ¸nh s¸ng ChÊt h÷u c¬
- N¨ng lîng cña dßng vËn chuyÓn ®iÖn tö ®îc sö dông ®Ó b¬m H+ vµo xoang tilac«it (hoÆc vµo xoang gi÷a 2 mµng ti thÓ) ®Ó t¹o thÕ n¨ng i«n H+, i«n H+ sÏ khuÕch t¸n qua kªnh ATPaza ë trªn mµng ®Ó tæng hîp ATP theo ph¶n øng ADP + Pi --> ATP.
C©u 5: Thùc vËt cã thÓ hÊp thô qua hÖ rÔ tõ ®Êt nh÷ng d¹ng nit¬ nµo? Tr×nh bµy s¬ ®å tãm t¾t sù h×nh thµnh c¸c d¹ng nit¬ ®ã qua c¸c qu¸ tr×nh vËt lÝ - ho¸ häc, cè ®Þnh nit¬ khÝ quyÓn vµ ph©n gi¶i bëi c¸c vi sinh vËt ®Êt.
- Thùc vËt cã thÓ hÊp thô nit¬ tõ 2 d¹ng lµ NH4+ vµ NO3-.
- S¬ ®å tãm t¾t sù h×nh thµnh c¸c d¹ng nit¬ nãi trªn:
+ Qua qu¸ tr×nh vËt lÝ - ho¸ häc: N2 + 2O2 --> 2NO2
4NO2 + 2H2O + O2 --> 4HNO3.
2H 2H 2H
+ Qu¸ tr×nh cè ®Þnh nit¬ khÝ quyÓn: N=N ---------> HN=NH --------> H2N-NH2 -----------> 2NH3.
+ Qu¸ tr×nh ph©n gi¶i bëi c¸c vi sinh vËt ®Êt:
VSV biÕn ®æi mïn: Nit¬ trong c¸c hîp chÊt h÷u c¬ ----------> NH3.
VSV nitrit hãa và nitrat ho¸: NH3 -------> NO2- ------------> NO3-.
C©u 6: ë thùc vËt, ho¹t ®éng cña enzim rubisco diÔn ra nh thÕ nµo trong ®iÒu kiÖn ®Çy ®ñ CO2 vµ thiÕu CO2?
Enzim rubisco võa cã ho¹t tÝnh c¸cboxyl ho¸ võa cã ho¹t tÝnh oxi ho¸. Trong ®iÒu kiÖn ®Çy ®ñ CO2 th× rubisco sÏ cã ho¹t tÝnh c¸cboxyl ho¸, nã xóc t¸c cho ph¶n øng g¾n CO2 víi Ri1,5diP ®Ó t¹o thµnh 2APG (mét ph©n tö ®êng hexoz¬, ph©n tö ®êng nµy kÐm bÒn nªn ®• t¹o thµnh 2APG). Khi thiÕu CO2 th× rubisco cã ho¹t tÝnh oxi ho¸, nã ph©n gi¶i Ri1,5diP t¹o thµnh APG vµ axÝt glic«lic; axÝt glic«lic ®îc «xi ho¸ ®Ó t¹o thµnh axÝt gli«xilic (theo con ®êng h« hÊp s¸ng).
C©u 7: C©y Thanh long ë miÒn nam níc ta thêng ra hoa, kÕt qu¶ tõ cuèi th¸ng 3 ®Õn th¸ng 9 d¬ng lÞch. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, vµo kho¶ng ®Çu th¸ng 10 ®Õn th¸ng 1 n¨m sau, n«ng d©n ë mét sè ®Þa ph¬ng miÒn Nam ¸p dông biÖn ph¸p kÜ thuËt "th¾p ®Ìn" nh»m kÝch thÝch c©y ra hoa ®Ó thu qu¶ tr¸i vô. H•y gi¶i thÝch c¬ së khoa häc cña viÖc ¸p dông biÖn ph¸p trªn.
Thanh long lµ mét loµi thùc vËt ngµy dµi, nã ra hoa trong ®iÒu kiÖn ®ªm ng¾n (®é dµi ®ªm ng¾n h¬n ®ªm tíi h¹n). V× vËy trong ®iÒu kiÖn tù nhiªn, c©y Thanh long chØ ra hoa vµ kÕt qu¶ tõ th¸ng 3 ®Õn th¸ng 9 d¬ng lÞch (thêi ®iÓm cã ngµy dµi vµ ®ªm ng¾n). Tõ th¸ng 10 ®Õn th¸ng 1 n¨m sau, ®é dµi ®ªm lu«n lín h¬n ®ªm tíi h¹n. ViÖc th¾p ®Ìn vµo ban ®ªm sÏ lµm cho ®ªm dµi ®îc ng¾t qu¶ng thµnh 2 ®ªm ng¾n nªn sÏ kÝch thÝch c©y ra hoa.
C©u 8: ë ngêi, trong chu k× tim, khi t©m thÊt co th× lîng m¸u ë hai t©m thÊt tèng ®i b»ng nhau vµ kh«ng b»ng nhau trong nh÷ng trêng hîp nµo? Gi¶i thÝch.
Mét chu k× tuÇn hoµn m¸u tr¶i qua hai vßng tuÇn hoµn (vßng tuÇn hoµn qua phæi vµ vßng tuÇn hoµn ®Õn c¸c m«, c¬ quan), trong ®ã lîng m¸u ®i vµo hai vßng tuÇn hoµn lµ ngang nhau, do vËy trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng th× lîng m¸u ë hai t©m thÊt tèng ®i b»ng nhau.
Khi mét trong hai l¸ van tim (van 2 l¸ hoÆc van 3 l¸) bÞ hë, khi bÖnh nh©n bÞ suy tim (suy t©m thÊt tr¸i) th× lîng m¸u ë hai t©m thÊt tèng ®i kh«ng b»ng nhau.
C©u 9:
a. ë ngêi, khi c¨ng th¼ng thÇn kinh th× nhÞp tim vµ nång ®é gluc«z¬ trong m¸u thay ®æi nh thÕ nµo? Gi¶i thÝch.
b. ë chuét thÝ nghiÖm bÞ háng chøc n¨ng tuyÕn tuþ, mÆc dï ®• ®îc tiªm hoocm«n tuyÕn tuþ víi liÖu phï hîp, nhng con vËt vÉn chÕt. Dùa vµo chøc n¨ng tuyÕn tuþ, gi¶i thÝch v× sao con vËt vÉn chÕt.
a. Khi c¨ng th¼ng thÇn kinh (bÞ stress) th× t¨ng nhÞp tim vµ t¨ng ®êng huyÕt. V× sù c¨ng th¼ng ®• t¸c ®éng ®Õn ph©n hÖ thÇn kinh giao c¶m, g©y hng phÊn thÇn kinh giao c¶m. ThÇn kinh giao c¶m sÏ t¸c ®éng ®Õn h¹ch xoang nhÜ lµm t¨ng tÇn sè ph¸t nhÞp dÉn tíi t¨ng nhÞp tim. ThÇn kinh giao c¶m sÏ t¸c ®éng kÝch thÝch qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ Glic«gen thµnh gluc«z¬, t¨ng qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ lipit thµnh gluc«z¬ cho nªn lîng ®êng trong m¸u t¨ng.
b. C¸c hoocm«n tuyÕn tuþ ®Òu cã b¶n chÊt lµ noster«it (kh«ng ph¶i strer«it) nªn c¸c thô quan cña nã n»m ë trªn mµng sinh chÊt cña tÕ bµo. Chuét thÝ nghiÖm bÞ háng chøc n¨ng tuyÕn tuþ khi tuyÕn tuþ kh«ng t¹o ra ®îc hoocm«n hoÆc t¹o ra ®îc hoocm«n nhng tÕ bµo ®Ých bÞ sai háng thô quan. Chuét thÝ nghiÖm ®îc tiªm hoocmon víi nång ®é thÝch hîp nhng vÉn bÞ chÕt chøng tá chuét bÞ sai háng thô quan cña tÕ bµo ®Ých nªn hoocm«n kh«ng cã ho¹t tÝnh.
TuyÕn tôy cßn cã chøc n¨ng ngo¹i tiÕt: tiÕt enzim tiªu hãa, trong trêng hîp tuyÕn tôy bÞ háng chøc n¨ng g©y rèi lo¹n tiÕt enzim, hiÖn tîng trµn dÞch tôy…trong nh÷ng trêng hîp nµy nÕu tiªm hoocmon chuét vÉn bÞ chÕt.
C©u 10: ë ngêi, khi nång ®é CO2 trong m¸u t¨ng th× huyÕt ¸p, nhÞp vµ ®é s©u h« hÊp thay ®æi nh thÕ nµo? T¹i sao?
Nång ®é CO2 trong m¸u t¨ng th× t¨ng huyÕt ¸p, t¨ng nhÞp vµ t¨ng ®é s©u h« hÊp.
V×: Nång ®é CO2 trong m¸u t¨ng th× lµm t¨ng lîng H+ trong m¸u, c¸c i«n H+ sÏ t¸c ®éng lªn c¸c thô quan ho¸ häc ë ®éng m¹ch lµm ph¸t xung thÇn kinh truyÒn vÒ trung ¬ng giao c¶m, trung ¬ng giao c¶m sÏ kÝch thÝch h¹ch xoang nhÜ t¨ng tÇn sè ph¸t nhÞp lµm t¨ng nhÞp tim. MÆt kh¸c trung ¬ng giao c¶m sÏ ph¸t xung ®Õn trung khu h« hÊp lµm t¨ng nhÞp thë, g©y cã th¾t m¹nh c¬ hoµnh vµ c¸c c¬ liªn sên lµm thë s©u.
C©u 11:
a. Gi¶ sö mét c©y cã kiÓu gen AaBbDd tù thô phÊn qua nhiÒu thÕ hÖ, h•y cho biÕt:
- HiÖn tîng di truyÒn nµo x¶y ra? Gi¶i thÝch.
- ViÕt kiÓu gen cña c¸c dßng thuÇn vÒ cã thÓ ®îc t¹o ra vÒ c¶ 3 locut trªn.
b. ë mét loµi thùc vËt cã hai ®ét biÕn gen lÆn cïng g©y ra kiÓu h×nh th©n thÊp. B»ng phÐp lai nµo cã thÓ nhËn biÕt hai ®ét biÕn gen trªn cã thuéc cïng locut hay kh«ng?
a. C©y AaBbDd tù thô phÊn qua nhiÒu thÕ hÖ th×:
- H×nh thµnh mét quÇn thÓ, trong ®ã c¸c c¸ thÓ chñ yÕu cã kiÓu gen ®ång hîp, c¸ thÓ cã kiÓu gen dÞ hîp chiÕm tû lÖ rÊt thÊp (hoÆc b»ng 0). TØ lÖ ®ång hîp t¨ng t¹o nªn c¸c dßng thuÇn.
- Cã thÓ t¹o ra 8 dßng thuÇn vÒ c¶ 3 locut nµy: AABBDD; AABBdd; AAbbDD; AAbbdd; aaBBDD; aaBBdd; aabbDD; aabbdd.
b. Cho hai c¸ thÓ thuéc hai dßng thuÇn chñng vÒ hai ®ét biÕn nãi trªn lai víi nhau, nÕu ®êi con ®ång lo¹t th©n cao th× chøng tá hai ®ét biÕn trªn thuéc hai l«cut kh¸c nhau (di truyÒn t¬ng t¸c gen). Nhng nÕu ®êi con cã kiÓu h×nh ®ång tÝnh th©n thÊp th× chøng tá hai ®ét biÕn trªn thuéc cïng mét l«cut.
C©u 12: Sö dông 5-BU ®Ó g©y ®ét biÕn ë opªron Lac cña E.coli thu ®îc ®ét biÕn ë gi÷a vïng m• ho¸ cña gen LacZ. H•y nªu hËu qu¶ cña ®ét biÕn nµy ®èi víi s¶n phÈm cña c¸c gen cÊu tróc.
5-BU lµ chÊt ho¸ häc g©y ®ét biÕn thay thÕ cÆp A-T b»ng cÆp G-X, v× vËy nã sÏ lµm thay ®æi c¸c bé ba t¬ng øng thµnh c¸c bé ba míi. C¸c bé ba míi nµy sÏ g©y ra c¸c hËu qu¶ kh¸c nhau:
- XuÊt hiÖn bé ba míi lµm nhiÖm vô kÕt thóc qu¸ tr×nh dÞch m• (®ét biÕn v« nghÜa).
- XuÊt hiÖn bé ba míi quy ®Þnh aa gièng víi aa ban ®Çu (®ét biÕn ®ång nghÜa).
- XuÊt hiÖn bé ba míi quy ®Þnh aa kh¸c víi aa ban ®Çu (®ét biÕn nhÇm nghÜa). NÕu axit amin nµy n»m ë vÞ trÝ kh«ng quan träng th× kh«ng ¶nh hëng nhiÒu ®Õn chøc n¨ng cña protein, nÕu axit amin nµy n»m ë vÞ trÝ quan träng cã thÓ g©y hËu qu¶ nghiªm träng.
C©u 13: Trong mét quÇn thÓ ®éng vËt cã vó, tÝnh tr¹ng mµu l«ng do mét gen quy ®Þnh, ®ang ë tr¹ng th¸i c©n b»ng di truyÒn. Trong ®ã, tÝnh tr¹ngl«ng mµu n©u do alen lÆn (kÝ hiÖu lµ fB) quy ®Þnh ®îc t×m thÊy ë 40% con ®ùc vµ 16% con c¸i. H•y x¸c ®Þnh:
a. TÇn sè cña alen fB.
b. TØ lÖ con c¸i cã kiÓu gen dÞ hîp tö mang alen fB so víi tæng sè c¸ thÓ cña quÇn thÓ.
c. TØ lÖ con ®ùc cã kiÓu gen dÞ hîp tö mang alen fB so víi tæng sè c¸ thÓ cña quÇn thÓ.
a. TÇn sè alen fB ë giíi c¸i lµ = 0,4. V× quÇn thÓ ®ang c©n b»ng nªn tÇn sè t¬ng ®èi cña c¸c alen ë giíi ®ùc b»ng giíi c¸i. VËy tÇn sè alen fB ë giíi ®ù lµ 0,4. KiÓu h×nh lÆn (fBfB) ë giíi ®ùc lµ 40% ®óng b»ng tÇn sè cña alen fB. VËy gen n»m trªn NST X mµ kh«ng cã alen t¬ng øng trªn Y.
b. TØ lÖ con c¸i cã kiÓu gen dÞ hîp tö mang alen fB lµ 2.0,4.0,6 = 0,48 = 48%.
TØ lÖ con c¸i cã kiÓu gen dÞ hîp tö mang alen fB so víi tæng sè c¸ thÓ cña quÇn thÓ lµ = 24%.
c. V× gen n»m trªn NST X mµ kh«ng cã alen trªn Y nªn kh«ng thÓ t×m thÊy con ®ùc lìng béi dÞ hîp.
VËy tØ lÖ con ®ùc cã kiÓu gen dÞ hîp tö mang alen fB so víi tæng sè c¸ thÓ cña quÇn thÓ lµ 0%.
(nÕu xem con ®ùc cã kiÓu gen XfB Y lµ dÞ hîp th× con ®ùc dÞ hîp mang gen fB lµ (XfB Y) =0,2 = 20%
C©u 14: Cho giao phÊn gi÷a hai c©y cïng loµi (P) kh¸c nhau vÒ 2 cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n thuÇn chñng, thu ®îc F1 gåm 100% c©y th©n cao, qu¶ trßn. Cho giao phÊn gi÷a c¸c c©y F1, thu ®îc F2 ph©n li cã tØ lÖ 50,16% th©n cao, qu¶ trßn: 24,84% th©n cao, qu¶ dµi: 24,84% th©n thÊp, qu¶ trßn: 0,16% th©n thÊp, qu¶ dµi. TiÕp tôc cho hai c©y F2 giao phÊn víi nhau, thu ®îc F3 ph©n li theo tØ lÖ 1 th©n cao, qu¶ trßn: 1 th©n cao, qu¶ dµi: 1 th©n thÊp, qu¶ trßn: 1 th©n thÊp, qu¶ dµi.
H•y x¸c ®Þnh kiÓu gen cña P vµ hai c©y F2 ®îc dïng ®Ó giao phÊn. BiÕt r»ng, mçi gen quy ®Þnh mét tÝnh tr¹ng, tÝnh tr¹ng tréi lµ tréi hoµn toµn.
- Mçi gen quy ®Þnh mét tÝnh tr¹ng vµ tÝnh tr¹ng tréi hoµn toµn cho nªn F1 ®ång tÝnh th©n cao, qu¶ trßn chøng tá th©n cao vµ qña trßn lµ nh÷ng tÝnh tr¹ng tréi so víi th©n thÊp vµ qu¶ dµi.
Quy íc: A - th©n cao, a - th©n thÊp.
B - qu¶ trßn, b - qu¶ dµi.
- ë F2, c©y th©n thÊp, qu¶ dµi chiÕm tû lÖ 0,16% chøng tá ®©y lµ tû lÖ cña quy luËt ho¸n vÞ gen. 0,16% c©y ®îc t¹o ra do sù kÕt hîp gi÷a hai giao tö lÆn: 0,04ab x 0,04ab = 0,0016 .
- P thuÇn chñng vµ kh¸c nhau vÒ 2 cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n nªn F1 cã kiÓu gen dÞ hîp vÒ c¶ 2 cÆp gen. F1 cho giao tö ab víi tû lÖ 0,04 chøng tá ®©y lµ giao tö ®îc sinh ra nhê ho¸n vÞ gen. VËy kiÓu gen cña F1 ph¶i lµ ===> KiÓu gen cña P lµ x .
- F3 ph©n li theo tû lÖ 1 th©n cao, qu¶ trßn: 1 th©n cao, qu¶ dµi: 1 th©n thÊp, qu¶ trßn: 1 th©n thÊp, qu¶ dµi. ==> KiÓu gen cña bè mÑ vÒ tÝnh tr¹ng chiÒu cao th©n lµ Aa x aa, vÒ tÝnh tr¹ng d¹ng qu¶ ph¶i lµ Bb x bb. ==> KiÓu gen cña c©y F2 ph¶i lµ x th× ®êi F3 míi cho tû lÖ kiÓu h×nh 1:1:1:1.
C©u 15: Cho ph¶ hÖ sau, trong ®ã alen g©y bÖnh (kÝ hiÖu lµ a) lµ lÆn so víi alen b×nh thêng (A) vµ kh«ng cã ®ét biÕn xÈy ra trong ph¶ hÖ nµy.
ThÕ hÖ
I
1 2
II
1 2 3 4 5
III.
1 2 3 4
a. ViÕt c¸c kiÓu gen cã thÓ cã cña c¸c c¸ thÓ thuéc thÕ hÖ I vµ III.
b. Khi c¸ thÓ II.1 kÕt h«n víi c¸ thÓ cã kiÓu gen gièng víi II.2 th× x¸c suÊt sinh con ®Çu lßng lµ trai cã nguy c¬ bÞ bÖnh lµ bao nhiªu? ViÕt c¸ch tÝnh.
a. CÆp bè mÑ sè II4 vµ II5 ®Òu b×nh thêng nhng sinh con cã ®øa bÞ bÖnh chøng tá gen quy ®Þnh bÖnh n»m trªn NST thêng (kh«ng n»m trªn NST giíi tÝnh).
KiÓu gen cña c¸c c¸ thÓ: I1 lµ aa I2 lµ Aa (v× sinh con II3 bÞ bÖnh.
III1 vµ III3 cã thÎ lµ AA hoÆc aa. III2 vµ III4 lµ aa.
b. C¸ thÓ II1 vµ c¸ thÓ II2 ®Òu cã kiÓu gen Aa (v× hä lµ nh÷ng ngêi b×nh thêng vµ bè cña hä bÞ bÖnh)
- X¸c suÊt ®Ó sinh con bÞ bÖnh lµ x = .
- X¸c suÊt ®Ó sinh con trai lµ 1/2.
VËy x¸c suÊt ®Ó cÆp vî chång nµy sinh ®îc mét con trai bÞ bÖnh lµ x = .
C©u 16: T¹i sao lÆp gen lµ mét c¬ chÕ phæ biÕn trong qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ dÉn ®Õn sù h×nh thµnh mét gen cã chøc n¨ng míi? Tõ mét vïng kh«ng m• ho¸ cña hÖ gen, h•y chØ ra mét c¸ch kh¸c còng cã thÓ dÉn ®Õn sù h×nh thµnh mét gen míi.
a. §ét biÕn lÆp ®o¹n NST dÉn tíi lÆp gen. Qu¸ tr×nh lÆp ®o¹n xÈy ra do sù trao ®æi chÐo kh«ng c©n gi÷a c¸c ®o¹n cr«matit trong cÆp t¬ng ®ång. Khi trao ®æi nÕu sù b¾t chÐo xÈy ra ë mét vÞ trÝ gi÷a mét gen nµo ®ã th× dÉn tíi gen nµy ®îc lÆp nhng kh«ng cßn nguyªn vÑn (bÞ thay ®æi vÞ trÝ cña vïng pr«m«t¬, bÞ mÊt mét ®o¹n nuclª«tit) khi ®ã sÏ h×nh thµnh mét gen míi.
b. C¸c vïng kh«ng m• ho¸ thêng do kh«ng cã pr«mot¬ (kh«ng cã pr«m«t¬ th× kh«ng phiªn m•). NÕu ®ét biÕn chuyÓn ®o¹n, ®¶o ®o¹n hoÆc lÆp ®o¹n lµm cho c¸c ®o¹n pr«m«t¬ g¾n vµo c¸c vïng kh«ng m• ho¸ th× c¸c vïng nµy cã kh¶ n¨ng phiªn m• tæng h¬p mARN vµ dÞch m• tæng hîp pr«tªin ==> Vïng kh«ng m• ho¸ trë thµnh gen míi.
C©u 17:
a. Theo quan ®iÓm tiÕn ho¸ hiÖn ®¹i, nh÷ng nhËn ®Þnh sau vÒ c¬ chÕ tiÕn ho¸ lµ ®óng hay sai? Gi¶i thÝch.
- Trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng, chän läc tù nhiªn lu«n ®µo th¶i hÕt mét alen lÆn g©y chÕt ra khái quÇn thÓ giao phèi.
- Chän läc tù nhiªn lµ nh©n tè trùc tiÕp t¹o ra nh÷ng kiÓu gen thÝch nghi víi m«i trêng.
b. Nªu mèi quan hÖ gi÷a ®ét biÕn vµ giao phèi trong tiÕn ho¸ nhá.
a. C¶ hai nhËn ®Þnh ®Òu sai.
- Chän läc tù nhiªn t¸c ®éng trùc tiÕp lªn kiÓu h×nh, do ®ã ®èi víi c¸c alen lÆn th× khi ë tr¹ng th¸i dÞ hîp nã kh«ng ®îc biÓu hiÖn, do vËy kh«ng bÞ chän läc tù nhiªn ®µo th¶i. Cho nªn CLTN kh«ng thÓ ®µo th¶i hÕt alen lÆn ra khái quÇn thÓ.
- Chän läc tù nhiªn chØ ®ãng vai trß sµng läc vµ ph©n ho¸ c¸c kiÓu gen kh¸c nhau trong quÇn thÓ, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c kiÓu gen thÝch nghi nhÊt sinh s¶n vµ ph¸t triÓn u thÕ chø nã kh«ng trùc tiÕp t¹o ra nh÷ng kiÓu gen thÝch nghi. (®ét biÕn vµ giao phèi sÏ t¹o ra c¸c kiÓu gen kh¸c nhau, trong ®ã cã c¸c kiÓu gen thÝch nghi).
b. Trong tiÕn ho¸ nhá, ®ét biÕn t¹o ra nguån nguyªn liÖu s¬ cÊp cßn gi¸o phèi sÏ t¹o ra nguån nguyªn liÖu thø cÊp cho qu¸ tr×nh tiÕn ho¸.
- §ét biÕn t¹o ra v« sè c¸c alen míi nhng ph¶i nhê giao phèi th× c¸c alen ®ét biÕn míi tæ hîp ®îc víi nhau vµ tæ hîp víi c¸c alen kh¸c ®Ó t¹o ra v« sè lo¹i kiÓu gen kh¸c nhau trong quÇn thÓ. Qu¸ tr×nh giao phèi t¹o ®iÒu kiÖn cho ®ét biÕn ®îc nh©n lªn vµ ph¸t t¸n trong quÇn thÓ.
- NÕu kh«ng cã ®ét biÕn th× kh«ng cã c¸c alen míi, khi ®ã giao phèi kh«ng thÓ t¹o ra ®îc c¸c kiÓu gen míi, do vËy kh«ng t¹o ra ®îc nguån biÕn dÞ tæ hîp cho qu¸ tr×nh tiÕn ho¸
C©u 18: Trong tù nhiªn, sù t¨ng trëng quÇn thÓ phô thuéc vµ chÞu sù ®iÒu chØnh cña nh÷ng nh©n tè sinh th¸i chñ yÕu nµo? Nªu ¶nh hëng cña nh÷ng nh©n tè ®ã.
T¨ng trëng quÇn thÓ phô thuéc vµo tû lÖ sinh s¶n, tö vong, di c vµ nhËp c.
Trong tù nhiªn, sù t¨ng trëng quÇn thÓ phô thuéc vµ chÞu sù ®iÒu khiÓn chñ yÕu bëi: C¹nh tranh cïng loµi, di c, vËt ¨n thÞt, kÝ sinh vµ dÞch bÖnh. Ngoµi ra sù t¨ng trëng quÇn thÓ cßn phô thuéc chÆt chÎ vµo c¸c nh©n tè v« sinh cña m«i trêng.
¶nh hëng cña c¸c nh©n tè nãi trªn:
- Khi mËt ®é qu¸ cao th× c¹nh tranh cïng loµi lµ nh©n tè chÝnh ®Ó lµm gi¶m tû lÖ sinh s¶n vµ t¨ng tû lÖ tö vong. HiÖn tîng c¹nh tranh biÓu hiÖn ë tØa tha cña thùc vËt, ¨n lÉn nhau ë ®éng vËt
- Di c lµ nh©n tè ®iÒu chØnh sè lîng c¸ thÓ cña quÇn thÓ, sù di c chØ xÈy ra khi mËt ®é c¸ thÓ qu¸ cao.
- VËt ¨n thÞt, vËt kÝ sinh vµ dÞch bÖnh t¸c ®éng lªn c¸c loµi sinh vËt nhng møc ®é t¸c ®éng phô thuéc vµo mËt ®é cña c¸c quÇn thÓ. NÕu mËt ®é quÇn thÓ cµng cao th× dÞch bÖnh cµng t¨ng, vËt kÝ sinh cµng ph¸t triÓn m¹nh, khi ®ã tû lÖ sinh s¶n cña quÇn thÓ gi¶m cßn tû lÖ tö vong t¨ng.
C©u 19: T¹i sao kÝch thíc quÇn thÓ ®éng vËt khi vît qu¸ møc tèi ®a hoÆc gi¶m xuèng díi møc tèi thiÓu ®Òu bÊt lîi ®èi víi quÇn thÓ ®ã.
V×:
- Khi kÝch thíc quÇn thÓ vît qu¸ møc tèi ®a th× nguån sèng cña m«i trêng bÞ khan hiÕm, sù c¹nh tranh cïng loµi diÔn ra rÊt khèc liÖt lµm t¨ng tû lÖ tö vong, dÉn tíi kÝch thíc cña quÇn thÓ gi¶m m¹nh. C¸c loµi ®éng vËt ®Òu cã kh¶ n¨ng di c cho nªn khi kÝch thíc vît qu¸ møc tèi ®a th× c¸c c¸ thÓ cã søc sèng tèt sÏ di c, v× vËy nh÷ng c¸ thÓ cßn l¹i thêng cã søc sèng kÐm vµ kh¶ n¨ng thÝch nghi thÊp.
- Khi kÝch thíc xuèng díi møc tèi thiÓu th× sù hç trî cïng loµi sÏ kÐm hiÖu qu¶ (c¸c c¸ thÓ khã kiÕm ¨n, khã tù vÖ, ...), c¸c c¸ thÓ xÈy ra sù giao phèi gÇn lµm xuÊt hiÖn c¸c ®ång hîp lÆn cã h¹i. V× vËy khi quÇn thÓ xuèng díi møc tèi thiÓu th× quÇn thÓ cã nguy c¬ bÞ diÖt vong.
C©u 20: Gi¶ sö cã hai quÇn thÓ A vµ B kh¸c loµi sèng trong cïng khu vùc vµ cã c¸c nhu cÇu sèng gièng nhau, h•y nªu xu híng biÕn ®éng sè lîng c¸ thÓ cña hai quÇn thÓ sau mét thêi gian x¶y ra c¹nh tranh.
Hai quÇn thÓ cña loµi A vµ loµi B cã æ sinh th¸i trïng nhau, khi sèng trong cïng mét m«i trêng th× xÈy ra mét trong 2 xu híng:
- Hai loµi cã tiÒm n¨ng sinh häc ngang nhau th× quÇn thÓ cña hai loµi ®Òu ph©n li æ sinh th¸i ®Ó gi¶m bít sù c¹nh tranh, khi ®ã hai loµi cïng song song tån t¹i trong cïng mét khu vùc. æ sinh th¸i bÞ thu hÑp th× kÝch thíc quÇn thÓ sÏ gi¶m.
- Hai loµi cã tiÒm n¨ng sinh häc kh¸c nhau th× loµi cã tiÒm n¨ng sinh häc cao h¬n sÏ chiÕn th¾ng. QuÇn thÓ cña loµi chiÕn th¾ng sÏ cã kÝch thíc t¨ng, quÇn thÓ kia bÞ tiªu diÖt hoÆc ph¶i di c ®i n¬i kh¸c.[/QUOTE]