Hì, em không biết thì em mới thắc mắc chứ. Tại vì xét theo "khía cạnh điều hòa thân nhiệt" người ta chia ra làm 2 loại động vật. Mà tên 2 loại này lại đều có chữ "máu" nên em mới hỏi vậy chứ bộ
.
Phân lọai dộng vật theo quan niệm máu nóng - máu lạnh đã lổi thời rồi. Từ ngữ (expression) cold-blooded xuất hiện trong Anh ngữ ít nhất từ năm 1602. Chúng ta sắp loại côn trùng là máu lạnh, nhưng côn trùng không có "máu" (chúng chỉ cỏ huyết dịch - hemolymph và không có huyết cầu tố đ ể chuyên chở dưỡng khí và điều hành thân nhiệt.
Như ta có thể thấy từ bài viết của Nguyễn Đôn, cách xếp loại động vật trong hai nhóm đẳng nhiệt và biến nhiệt tương đối ổn thỏa hơn, dù rằng vẫn chưa toàn hảo.
Đại khái, động vật biến nhiệt đòi hỏi ít năng lượng - từ 1/10 tới 1/2 - hơn động đẳng nhiệt. Côn trùng đã hiện diện trên mặt đất lâu hơn động vật có xương sống nhiều - gián đã có mặt quanh 350 triệu năm, và điều này cùng với sự kiện rằng côn trùng là sinh vật đông đảo nhất trên thế giới cho ta biết loại "máu" nào có thể thích hợp hơn cho đời sống. Con người, với "máu nóng" phải làm việc quần quật suốt ngày và mới xuất hiện trên mặt đất chừng một triệu năm nay, loài cá sấu sống phây phây khoảng chừng 220 triệu năm.
Không có cách phân loại nào dựa trên thân nhiệt có thể hoàn hảo cả. Có ba phương diện căn bản trong sinh lý học động vật
1- Điều chỉnh thân nhiệt : a) động vật nội nhiệt (endotherms) phát nhiệt bằng cách thay đổi luồng máu, co thắt bắp thịt, hay đốt calories (qua chu trình Krebs); b) động vật ngoại nhiệt (ectotherms) hấp nhiệt bằng cách phơi nắng, tìm nơi mát, v.v... Loài ong thường được xem như ectothermic vì chúng không bay đưọc khi không khí bên ngoài lạnh quá, nhưng chúng co thắt bắp thịt cánh (shiver the flight muscles) để đưa thân nhiệt lên và giữ nhiệt độ trong tổ ở mức lý tưởng (người ta goị hiện tươing này là functional endothermy). Tôi đọc một nghiên cứu gần đây về vài loài ong bao phủ các côn trùng địch và tăng thân nhiệt lên cho đến khi địch chết vì nóng. Cá sấu hả miệng khi trời nóng (như chó) để hạ thân nhiệt. Vài loại kỳ nhông chạy trên hai chân sau để tạo ra một luồng gíó để nguội xuống.
2- Biến chuyển thân nhiệt : a) Động vật đẳng nhiệt (homeotherms) giữ thân nhiệt trong một giới hạn rất nhỏ (vài độ Celsius), thường thường cao hơn nhiệt độ bên ngoài. b) Đông vật biến nhiệt (poikilotherms) có thân nhiệt gần gần giống nhiệt độ của môi trường.
3- Biến dưởng căn bản (resting metabolism) : Động vật nào giữ một mức độ biến dưởng cao khi nghỉ ngơi ( sinh vật "máu nóng") đuợc gọi là biến dưởng nhanh (tachymetabolic). Những sinh vật hạ thấp mực biến dưởng được gọi là biến dưởng chậm ( bradymetabolic).
Bradymetabolism thường thấy ở những loài côn trùng và bò sát nhưng các bạn phải nhớ là trong giai đoạn đông miên (hibernation), biến dưởng căn bản cuả con gấu là bradymetabolic. Con gấu cũng ectothermic và homeothermic trong gain đoạn đó!
Quý vị nào có đọc về naked mole rat (một loài động vật có vú sống dưới đất với một tổ chức xã hội gần giống ong và mối) chắc có thể nghĩ ra rằng động vật có "máu nóng" này có một sinh lý ectothermic, homeothermic (như côn trùng), nhưng lại tachymetabolic (chúng lao động tối ngày). Một vài loài ngài (moth) cũng khó có thể đuợc xếp loại là máu nóng hay lạnh vì chúng là endothermic, bradymetabolic và poikilothermic. Có một vài loại thằn lằn có thể sống và hoạt động ở những vùng trên núi cao hay giữa sa mạc với nhiệt độ bên ngoài 4 Celsius.
http://en.wikipedia.org/wiki/Warm-blooded
http://en.wikipedia.org/wiki/Cold-blooded
www.dinosauria.com/jdp/misc/blood.htm
http://reptilis.net/cold-blood.html