chú thích của hình ở
đây
Trả lời cho casper, lonxon, và vietbio:
Tui mượn cái hình này từ Biocarta, tuy nó rất đơn giản so sánh với kiến thức ngày nay đã biết về con đường tín hiệu hoạt hóa nfkb nhưng cũng nói lên được điểm chính là nfkb là trung tâm điều khiển tín hiệu nhận được từ nhiều nguồn khác nhau. Một vài tính chất quan trọng của đường tín hiệu này:
1. Nfkb, trên hình là hai tiểu đơn vị p50 và p65, luôn có mặt trong bào tương nhưng nó bị bất hoạt bởi phân tử IkB. Ý nghĩa sinh học của điểm này là vì chức năng của nfkb vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ tế bào trước những tín hiệu nguy hiểm từ bên ngoài nó phải có mặt sẳn sàng, không cần phải mất thời gian sản xuất từ gene. Khi cần, tế bào chỉ cần giải thoát nfkb khỏi sự kìm chế của IkB qua phospho hóa và ubiquitin hóa IkB, rồi vứt phân tử IkB này vào sọt rác proteasome.
2. Sự phân hủy IkB xảy ra dưới tác động của phức hệ IKK, cái được kích hoạt bởi những phân tử được kích hoạt ở phía bên trên nó.
3. Có rất nhiều đường tín hiệu nguy hiểm nhận từ trên bề mặt tế bào qua các phân tử receptor trên màng, như TLR, TNFR, IL-1R, BCR, TCR... Tất cả các tín hiệu khác nhau này đều tụ hợp tại điểm then chốt là nfkb.
Suy luận của lonxon và vietbio đều đúng cả. Quá trình điều hòa nfkb là một cơ chế vô cùng phức tạp. Đã gần 20 năm nay sau khi nó được phát hiện vào năm 1986 bởi Baltimore (giải Nobel năm 1975), đã có rất nhiều lab trên thế giới cố gắng giải bài toán hóc búa này. Đa số các hiện tượng sinh lý tế bào hoạt động qua một mạng lưới điều hòa lẫn nhau. Tuy nhiên, người ta vẫn suy nghĩ và đã chứng minh cho một số trường hợp là phải có một đường tín hiệu chủ chốt trong hệ thống mạng lưới tín hiệu này. Trong trường hợp sinh tồn và gây phản ứng viêm của tế bào, nfkb được chứng minh là đường tín hiệu chủ chốt.
Một câu hỏi lớn hiện này trong lĩnh vực này là nếu nfkb là tín hiệu chính trong viêm và ung thư thì đường tín hiệu nào dẫn đến kích hoạt hóa nfkb là chủ chốt, có thể một đường, có thể nhiều đường làm việc chung với nhau để cường độ hóa tín hiệu, hay bổ sung lẫn nhau. Chỉ khi hiểu thấu được vấn đề này thì ta mới biết được khi nào nfkb có lợi và khi nào nó trở thành kẽ thù của cơ thể.
Một điểm lý thú nữa là trong một số dòng ung thư, sự lệ thuộc vào đường tín hiệu nfkb trở nên cấp thiết cho sự tồn tại của tế bào ung thư. Đây là một điểm yếu của tế bào ung thư vì nếu nó quá lệ thuộc vào đường tín hiệu này, ta chỉ cần chế tạo thuốc đánh vào chổ yếu này thì có thể trị được nó mà không đụng chạm đến các tế bào lành khác, một điều mà các thuốc thường dùng trong hóa trị liệu ung thư không làm được vì nó chỉ đánh vào các yếu tố sinh trưởng của tế bào ung thư nhưng cũng tiêu diệt luôn sự sinh sôi bình thường của các tế bào lành ở biểu mô, ở chân tóc...